A arte como fonte da Historia
Un cadro, unha peza de música, unha
escultura, unha novela… pode ser fonte de coñecemento da Historia. Sería máis
axeitado dicir que “é”, non que “pode ser” unha fonte histórica. A arte sempre
conta da época que reflicte e, ao mesmo tempo, da época na que se desenvolve.
Francisco de Goya e Benito Pérez Galdós son dous exemplos que demostran estas afirmacións.
A obra de Francisco de Goya (Fuendetodos,
Zaragoza, 30.3.1746 - Burdeos (Francia), 16.4.1828), pintor
aragonés cumio da pintura universal, é moi extensa. As súas técnicas foron tamén
variadas. Á categoría do augaforte pertence a serie Los desastres de la guerra.
Debuxo (non gravado) Grupo de mujeres huyendo ante soldados, relacionado con Los desastres de la guerra
(Ca. 1812. Museo del Prado)
O pintor aragonés retratou á Guerra da Independencia (1808-1814) en cadros como
Los fusilamientos del 3 de maio ou La carga de los mamelucos. Pero tamén na
serie da que falamos, 82 gravados que dan fe da brutalidade dun
conflito armado. Non é moi difícil ver a súa influencia no álbumes de guerra de
Castelao,
por exemplo.
Anos despois, Benito Pérez Galdós
(1843-1920) publicou os Episodios Nacionais, 42
novelas históricas escritas entre 1872 e 1912. Cubren a Historia de España
entre 1805 e 1885. Entre os seus títulos, atopamos varios dedicados á Guerra de
Independencia.
Un mesmo tema pode ser representado de diversas formas: por exemplo no cadro "Fusilamiento de Torrijos" o drama é suavizado co tratamento heroico do protagonista mentres que na obra "Fusilamientos del 3 de Mayo" vemos a crudeza da guerra sobre a poboación civil. Por iso Goya é un gran "narrador" de da guerra por que evita idealizar a calquera bando e remitese a mostrar a barbarie como realmente é.
ResponderEliminar